Jak zauważają znawcy sztuki renesansu, zdarzenie od rzeźby charakterystycznej dla Średniowiecza do rzeźby typowo renesansowej było raczej płynne. Najważniejszą zasadą renesansowej rzeźby było dążenie do realizmu, w koncepcja którego chciano jak najwierniej naśladować naturę, człowieka i jego ciało, a również możliwie najwierniej ukazać uczucia. Stąd także rzeźbiarze nieustannie doskonalili technologię i warsztat pracy. Skłaniali się ku monumentalizmowi i schematom kompozycyjnym, opartym na łatwych formach geometrycznych. Zerwano z zasadą, która podporządkowywała rzeźbę ramom architektonicznym. Posągi i malowidła zaczęto umieszczać na specjalnie do tego zastosowanych miejscach, w ogromnej liczbie przypadków w niszach. Cechujący rzeźby realizm nadawał im najwierniejszy i najbardziej zbliżony do natury kształt. Twórcy, zajmując się sztuką, zajmowali się również człowiekiem, był on bowiem – w myśl starożytnej zasady – miarą wszystkich rzeczy. Również w Średniowieczu człowiek był zasadniczym, zasadniczym tematem w sztuce, niemniej jednak przedstawiano go w metodę symboliczny, stylizowany. Twórcy renesansu widzieli jednak w człowieku głównie istotę cielesną, zindywidualizowaną. Donatello, jako pierwszy od czasów starożytnych, przedstawił nagie ludzkie ciało. Ciała w większości wypadków wyginane były w kształt litery S.
Rzeźby tego okresu odznacza: realizm, zainteresowanie postacią, naturalizm, studia nad anatomią, krzywizny. Systematycznie także doskonalono technologię, poszukiwano coraz to lepszych materiałów. Sztukę zrewolucjonizowała nie tylko perspektywa. Umieszczano obok siebie różnorodne postaci, naśladujące naturę, zachowując przy tym układ przestrzenny. Duże znaczenie zaczęła odgrywać kompozycja, przestrzeń wokół dzieła. Wprowadzono też pomniki konne, cechujące się wielkim realizmem, monumentalnością wykonania i mistrzostwem technicznym.Najwybitniejszym artystą rzeźbiarzem okresu był Michał Anioł Buonarotti. Czytaj o nim więcej tutaj.
Przykłady renesansowych dzieł rzeźbiarskich:
- Donatello, rzeźba konna Gattamelaty
- Andrea Verrocchio, pomnik konny Colleoniego
- Donatello, Cud w sercu skąpca
- Donatello, Dawid
